Kiracı ve ev sahipleri hakları nelerdir

Emekli BAM Dairesi Başkanı Mithat Ceran  Redaktör Haber "Hukuk gözüyle" canlı yayın programında Av. Sevilay Aslan'ın sorularını cevapladı. Günümüz ekonomik şartlarında büyük bir sorun haline gelmeye başlayan kiracı ev sahibi ilişkilerinde cevap arayan bütün sorular bizzat hukukçular tarafından yanıtlandı. 

-Kira artışı neye göre belirlenir?

Türk Borçlar kanunun 344. maddesi kira tespibitiyle ilgili bir maddedir. 344/1 maddesinde yenilenen sözleşmelerde kira artışı bir önceki yılın 12 aylık tüfe ortalamasını geçmemek üzere artırılır der. Yani tarafların kendisine bırakılmıştır. Tüfe artışına doğru orantılı olarak kira bedellerini artıracaklar.

-Kira parası ekonomik koşulların altında kalmışsa ev sahibi ne yapacak?

İlk kira döneminden itibaren 5 yıl dolmuşsa 344/3 maddeye göre kira tespit davası açılır. hak ve nesabete göre kira belirlenir. Bu ne demektir; Oranın boş olarak kiraya verilmesi halinde ne kadar kiraya getireceği tespit edilir. eski kiracı olması nedeniyle yüzde 10 ile yüzde 20 arasında bir indirim yapılır kiraya verlir ve kira tespiti yapılır. 5 yıl dolmamış ise kiraya veren uyarlama davası açabilir. Uyarlama davasının şartlarıda kira bedeli ödenmemiş olacak, taraflar arasında bir dengesizlik olacak ki uyarlama davası açabilir. 

-Kira tespit davası açmak masraflımıdır?

Kira tespit davaları aylık kira farkı üzerinden harç alınır. Tespit davalarının vekalet ücreti ise kabul edilen miktar ile halen ödenen kira arasında ki farkın 12 ile çarpımı üzerinden alınır. reddedilen kısmı kadarda davalı vekalet ücreti öder. 

-Ev sahipleri kira tespit davası açıyorlar ama sonuçlanıncaya kadar vatandaş oturmaya devam ediyor. hatta bir anlamda işgalci olarak oturmaya devam ediyor. tam tahliye edileceği zaman vatandaş kendi çıkıyor ve kira paralarını tahsil edemiyoruz diyorlar. Ev sahipleri böyle bir durumla karşılaşmamaları için ne yapmalı? Sözleşmeye konulması gereken bir hüküm var mı?

Kira sözleşmesine hükümde koysan tahliye davası borçlar kanunda düzenlendiği için kira bedeli kesinleşmedikçe icraya konamıyor. İcraya konamadığı içinde tahliye edip gittikten sonra parası varsa alabilirsiniz, parası yoksa da mahkeme de karar verse alabileceğiniz bir şey yok. sadece takip yapabilirsiniz. Aralarında sözleşme olduğu sürece füzulu işgalci olarak nitelendirilemez kiracı kiracıdır.

-Kira sözleşmelerinde kefillerin yükümlülükleri sözleşmeden sonrada devam eder mi?

Kira sözleşmesinde kefil kira sözleşmesi süresince kefildir. Kira sözleşmesi 1 yıl ise 1 yıl için kefilin sorumluluğu vardır.

Kiracı ve Ev sahibi hakları ile ilgili daha ayrıntılı bilgi videomuzda...